دوشنبه، 10 اردیبهشت 1403
  
  • 1402/04/16
یادداشت

سیف‌الرضا شهابی

داروساز و نویسنده

کمبود دارو ؛ دردی اضافه بر رنج بیماری

 ابتدای این یادداشت لازم است تذکر داده شود نویسنده این یادداشت در موقعیتی نیست که از کمبود دارو در داروخانه دچار ضرر و زیان شود و یا از فراوانی دارو در داروخانه سودی ببرد و همچنین فعلا درمانده تهیه داروهای کمیاب هم نیست که به خاطر درماندگی و یا انگیزه‌های شخصی این یادداشت را نوشته باشد؛ آنچه که سبب شد تا در مورد کمبود دارو و بازار آشفته حاکم بر آن تذکری داده شود، عوارض سوئی است ‌که با کمبود دارو بر پیکره جسمی و روانی جامعه وارد می‌شود و شدت بیماری را در بیماران افزایش می‌دهد و اطرافیان را در نگرانی فرو می‌برد و خطرات غیرقابل جبران بوجود می‌آورد .

در همه کشوها از توسعه‌یافته و در حال توسعه و عقب‌نگه‌داشته شده، دولت‌ها در هر شرایط سعی وافر می‌کنند در حد مقدور و امکانات مالی و اقتصادی دارو را برای بیماران تامین کنند تا کمبود دارو پدید نیاید؛ اگر چه اختلافات اقتصادی در بین کشورهای دارا و ندار بر مسایل بهداشتی و درمانی هر کشوری تاثیرگذار است و شهروندان کشورهای توسعه‌یافته از امکانات درمانی پیشرفته‌تر و دارویی بهتر و فراوان‌تر برخوردارند .

در کشور ما از سال‌ها قبل به‌ویژه سال‌های جنگ، کمبود دارو وجود داشته، گاهی اوقات شدیدتر و بعضی مقاطع با شدت کمتر و در حد اقلامی معدود. مردم هم فرا گرفتند چگونه با کمبود دارو کنار بیایند، اگر نتوانند از داروخانه تامین کنند متاسفانه از راه‌های غیرقانونی در پیاده‌رو بعضی خیابان‌ها تامین می کنند؛ اگر چه تاریخ گذشته یا در شرایط غیراستاندارد نگهداری شده باشد. و اگر قادر به تامین از راه‌های قانونی و غیرقانونی هم نباشند به حساب یکی از مشکلات موجود می گذارند و با حسرت بی‌خیال می‌شوند و سرنوشت بیمار را به دست تقدیر می‌سپارند .

در یک سال اخیر کمبود دارو بیشتر محسوس است، تا جایی که مسئولین به زبان می‌آورند و دست‌اندرکاران امور دارویی کشور که متولی امور دارو هستند و باید کارگشا باشند و کمبودها را برطرف کنند، خود هم از نبود تعدادی از اقلام دارویی که گاه تا مرز ۲۰۰ قلم می‌رسد، نیز می‌نالند. اگر چه وزیر بهداشت این تعداد کمبود را رد کرده و اعلام کرد تمام عوامل کمبود دارو از بین رفته است .

در حالی که یکی از مسئولین از کاهش بودجه تخصیصی به دارو ابراز نگرانی می‌کند مسئول دیگری از تامین بودجه داد سخن می‌دهد. در میان این اظهارات متناقض، آنچه در قفسه‌های داروخانه‌ها کمبود آن به چشم می‌آيد، دارو است .

پر واضح است برخی از مسئولین هیچ‌وقت کمبود دارو را احساس نمی‌کنند زیرا در سایه ارتباطات و یا درآمدهای نجومی هر داروی داخلی یا خارجی را در اسرع وقت تامین می‌کنند و متوجه نمی‌شوند اقشار متوسط و فرودست در زمان نیاز به دارو چقدر درد و سرگردانی می‌کشند .

بر این اساس از همه متولیان امور دارو انتظار است به هر طریق ممکن اجازه ندهند شخص بیمار علاوه بر درد بیماری، دردهای کمبود دارو را نیز متحمل شوند.