روز گذشته اطلاعیه ای از سوی معاونت توسعه وزارت بهداشت مبنی بر جذب مراقب سلامت برای تیم پزشکی خانواده از طریق نیروهای طرحی منتشر شد که تعجب بسیاری از صاحبنظران حوزه پزشکی خانواده را در برداشت. تصمیمی که ماهیتا و از نظر منطق همخوانی با اصل ماجرای برنامه پزشکی خانواده ندارد.
یکی از اصلی ترین اجزای برنامه پزشکی خانواده، درگیری و ارتباط مستمر و همیشگی تیم پزشکی خانواده با جمعیت تحت پوشش است. تیم پزشکی خانواده فقط یک سال طول میکشد که جمعیت خود را بشناسند. خانواده های تحت نظر را مراقبت کنند و بدانند سلامت خانواده ها چگونه است.
بر همین مبنا است که بهورزان در روستاها توانستند یکی از موفق ترین طرح های بهداشتی جامعه محور را رقم بزنند. چرا که جمعیت تحت پوشش خود را شناختند و به صورت دائمی با آنها ارتباط گرفتند و میگیرند تا فلسفه و نگاه اصلی برنامه پزشکی خانواده رقم بخورد.
حال با تصمیم معاونت بهداشت و توسعه وزارت بهداشت، یک اشتباه استراتژیک و پایه ای رقم خورده است و آن جذب نیروی تیم پزشکی خانواده از نیروهای طرحی است. نیروی طرحی که حداکثر یک و نیم تا دو سال در نظام سلامت ماندگاری دارد و بلافاصله با وی تسویه میشود. هیچ تضمینی هم به قول و قرارها برای ماندگاری وی وجود ندارد.
سوال اینجاست این تصمیم غلط که با ماهیت برنامه پزشکی خانواده در تضاد است چرا انتخاب شده است. مراقب سلامت فقط یک سال طول میکشد جمعیت را سرشماری و شناسایی کند و تازه که بخواهد برای جمعیت مراقبت جامعه محور را پیاده کند تعدیل میشود. حال آنکه هزاراتن دانش آموخته واجد شرایط مراقب سلامت وجود دارد و میتوانند بصورت ثابت در جمعیت عمومی ارائه خدمت نمایند.
با نگاه کارشناسی، این تصمیم غلط است و نیاز به تجدید نظر جدی دارد. برنامه پزشکی خانواده یک طرح یک ساله نیست و نباید با تصمیمات اشتباه مسیر غلطی را در پیش گرفت.
سال گذشته در یک پروژه دوساله در طرح ملی تحقیقاتی زیر نظر بنیاد نخبگان درباره عملیاتی سازی برنامه پزشکی خانواده به این اصل رسیدیم. با دهها متخصص و مسئول وقت برنامه پزشکی خانواده در چندین استان مصاحبه کردیم و تمام به این اصل تاکید داشتند