غده تیروئید یکی از بزرگترین غدد درون ریز بدن می باشد. این غده پروانه ای شکل در ناحیه جلو گردن واقع شده است. هورمون های تیروئید بر اعمال حیاتی بدن تاثیر داشته و سوخت و ساز بدن را تنظیم می کنند، لذا سلامت غده تیروئید بی نهایت با اهمیت تلقی می شود. شیوع بیماریهای غده تیروئید در دنیا قابل توجه بوده، این بیماریها افراد را در تمام سنین گرفتار نموده و طیف وسیعی از علائم و نشانه های بالینی را بوجود می آورند. حدود یک میلیاردو ششصد میلیون نفر در دنیا در معرض خطر ابتلا به بیماریهای غده تیروئید بوده و حدود دویست میلیون نفر نیز مبتلا به انواع بیماریهای تیروئید هستند. 60 درصد بیمارانی که با یک بیماری تیروئید مشغول زندگی می باشند از وجود بیماری خود بی اطلاع هستند.   نظر به اهمیت غده تیروئید در سلامت انسان و شیوع قابل توجه بیماریهای آن در جامعه، اعضاء فدراسیون جهانی تیروئید در کنگره انجمن تیروئید اروپا که در سپتامبر 2007 میلادی در آلمان بر گزار شد تصمیم به انتخاب یک روز تحت عنوان روز جهانی تیروئید گرفتند و 25 ماه مه هر سال را که روز شکل گیری انجمن تیروئید اروپا در سال 1965 میلادی در رم ایتالیا بود را برای این منظور بر گزیدند. در یازدهمین کنگره اروپایی آندوکرینولوژی در استانبول ترکیه که در 11 آپریل سال 2009 میلادی برگزار شد،  25 الی 31 ماه مه هر سال نیز تحت عنوان هفته جهانی تیروئید برگزیده شد. اهداف روز و هفته جهانی تیروئید، افزایش سطح آگاهی مردم از بیماریهای تیروئید و عوارض آنهاو همچنین راه های پیشگیری و درمان بیماریهای غده تیروئید می باشد. برای این منظور هر سال یکی از عناوین بیماریهای غده تیروئید بعنوان شعار آن سال اعلام و در مجامع و انجمن های علمی اکثر کشور های دنیا برای صاحبان حرف پزشکی و آحاد جامعه مورد بحث قرار می گیرد. شعار روز جهانی تیروئید سال 2020 میلادی که مصادف با 4 خرداد در کشور مان می باشد، سلامت تیروئیــد مادر و کودک (Thyroid issues: mother and baby) انتخاب شده است.
یکی از علل مهم عقب ماندگی ذهنی در نوزادان کم کاری تیروئید می باشد. کم کاری غده تیروئید نوزادان شایع ترین اختلال مادر زادی غدد درون ریز و پس از کمبود ید شایعترین علت قابل پیشگیری ابتلا به عقب ماندگی ذهنی می باشد. شیوع آن در کشور های غربی یک مورد از هر 3 الی 4 هزار تولد را در بر می گیرد ولی در برخی از کشور های خاور میانه شیوع آن بالاتر است. این بیماری در ایران شیوعی معادل 2 تا 5 نوزاد در هر 1000 مورد تولد زنده دارد. از علل شایع کم کاری مادرزادی غده تیروئید نوزادان، عدم تشکیل غده تیروئید، غده تیروئید نابجا، نقص تکاملی غده تیروئید، اختلال ژنیتیکی در چگونگی سنتز و ترشح هورمونهای تیروئید و کمبود شدید ید در مادر باردار است. اغلب نوزادان مبتلا بدون علائم بوده ویا تظاهرات بالینی معدودی دارند. بعلاوه اغلب موارد این بیماری بصورت تک گیر (sporadic) بوده و لذا نمی توان احتمال داد که کدام نوزاد دچار این بیماری می شود. از طرف دیگر ارتباط معکوسی بین سن شروع درمان و ضریب هوشی نوزاد در آینده وجود دارد. لذا تاخیر تشخیص و عدم درمان به موقع با ضریب هوشی کمتری در نوزاد همراه خواهد بود. بنا بر این دلایل، برنامه غربالگری کم کاری مادرزادی غده تیروئید نوزادان با هدف تشخیص هر چه زودتر این بیماری با اندازه گیری هورمون TSH و یا T4 در یک نمونه خونی که در روز دوم یا پنجم پس از تولد از پاشنه پای نوزاد گرفته میشود امروزه در اکثر کشورهای دنیا به مرحله اجرا در می آید، بطوریکه 37 میلیون  (29%) از 130 میلیون تولد نوزاد زنده در سال در دنیا تحت غربالگری قرار می گیرند و سالانه 12 هزار مورد کم کاری مادرزادی غده تیروئید نوزادان تشخیص داده می شود. بیش از 60 سال از برنامه غربالگری کم کاری مادرزادی غده تیروئید نوزادان در دنیا می گذرد.  اولین بار برنامه غربالگری در کبک کانادا در سال 1974 میلادی انجام شد. بعد از مطالعات انجام شده اولیه در سال 1367و 1376در تهران و سال 1381 در اصفهان ، برنامه کشوری بصورت پیلوت در سال 1383 در استان های اصفهان و بوشهر و در شهر شیراز انجام شد و مهر ماه سال 1384 یرنامه در سیستم سلامت کشور ادغام گردید. پروتکل برنامه غربالگری در ایران اندازه گیری هورمون TSHخون کامل از نمونه پاشنه پای نوزاد بر روی کاغذ فیلتر می باشد. حد تمایز آزمون غربالگری در برنامه کشوری در هفته اول تولد TSH مساوی با 5 میلی یونیت در لیتر و پس از روز هشتم مساوی 4 میلی یونیت در لیتر است. اگر TSH بین 5 تا 9/9 میلی یونیت در لیتر باشد، نوزاد فراخوان می شود و غربالگری نوبت دوم از پاشنه پا بر روی کاغذ فیلتر تکرار می گردد و در صورتیکه TSH بیشتر از 5 باشد در هفته دوم تا سوم پس از تولد فراخوان برای آزمونهای تایید تشخیص ( اندازه گیری FT4 و TSH سرم) انجام میشود. TSH بین 10 تا 9/19 میلی یونیت درلیتر نیاز به انجام آزمونهای تشخیصی بر روی نمونه سرم در سن 2 تا 3 هفتگی دارد. چنانچه     TSH بیشتر از 20 میلی یونیت در لیتر باشد، همزمان با شروع درمان با لوتیروکسین در سن 2 الی 3 هفتگی نیاز به انجام آزمونهای تشخیصی بر روی نمونه سرمی خواهد بود. پس از دریافت جواب آزمایش در صورت ابتلا ،  درمان ادامه داشته و در صورت عدم ابتلا درمان قطع می شود